Georgian Folklore
Georgian Folklore
მენიუ
ანსამბლები
ინდივიდუალური
კუთხეები
ძველი ჩანაწერები
პოეზია
სხვადასხვა
ჟურნალი
ფორუმი
გალერეა
ჩვენი საიტი
კონტაქტი
ჩვენ შესახებ
კოლეგები
JOIN US
ბმულები
  komisia corp
 

ინტერნეტ-ჟურნალი "ალაზანი"

"ქართული გალობა" - მეხუთე ტომი - თებერვალი, 2009 Add share!

11 თებერვალს, თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიაში გაიმართა კრებულ ”ქართული გალობის” V ტომის პრეზენტაცია. წიგნში შესული საგალობლები შეკრებილი და რედაქტირებულია ბატონ მალხაზ ერქვანიძის მიერ, რომელსაც არაერთი ადამიანი უწევდა თანადგომას.
ამ ტომში წარმოდგენილია იოანე ოქროპირის წირვის წესი, გელათის და შემოქმედის სკოლების ნიმუშები. პირველი ნაწილი − გელათი − ანტონ დუმბაძის, დიმიტრი ჭალაგანიძის, ივლიანე წერეთლის, რაჟდენ ხუნდაძის, ნესტორ კონტრიძის გადმოცემული და ფილიმონ ქორიძის მიერ ნოტებზე ჩაწერილ გამშვენებულ საგალობლებს მოიცავს. მეორე ნაწილში კი შემოქმედის სკოლის ნიმუშებია, რომელებიც არტემ ერქომაიშვილმა ჩაიწერა 1966 წელს. წიგნს თან ახლავს CD-ზე ჩაწერილი საგალობლები არტემ ერქომაიშვილის, მალხაზ ერქვანიძის შესრულებით. თავისთავად, ამ საგალობლების გამოცემას დიდი მნიშვნელობა აქვს, მაგრამ კიდევ უფრო მნიშვნელოვანია წიგნის წინასიტყვაობაა. აქ ავტორი ქართულ კილოურ სისტემას, ქართულ მუსიკალურ წყობას ეხება. პრეზენტაციაზეც სწორედ ამ საკითხზე იქნა ყურადღება გამახვილებული. ამას გარდა, წინასიტყვაობაში ისეთ საკითხებზეცაა საუბარი, როგორიცაა სწორი ინტონირება, სამ ხმაში აზროვნება, ქართული კილოური აზროვნების აღდგენა და სხვადასხვა სკოლებში არსებული დეფიციტის შევსება. 

ბატონმა მალხაზმა დამსწრე საზოგადოებას გააცნო მის მიერ მრავალწლიანი კვლევის შედეგად დადგენილი ქართული მუსიკალური წყობის კანონზომიერებანი. თვლასაჩინოებისთვის მან მსმენელთ შესთავაზა საეკლესიო საგალობლები და ხალხური სიმღერები საპატრიარქოსთან არსებული სალოტბარო სასწავლებლის სტუდენტთა შესრულებით. ერთი და იგივე სიმღერა თუ საგალობელი სრულდებოდა როგორც ტემპერაციაში, ისე ქართულ ბგერათწყობაში, რათა ყველას ცხადად შეეგრძნო განსხვავაება. წარმოდგენილი იყო საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდის (გურია, იმერეთი, კახეთი, ხევსურეთი) სიმღერები, რითაც ავტორმა წარმოაჩინა ადრინდელ საქართველოში ერთიანი მუსიკალური წყობის არსებობა. თუმცა, მისივე თქმით, გალობის არმცოდნე გლეხების ნამღერში ზოგჯერ გვხვდებოდა ამ წყობისაგან განსხვავებული, შემხვევით წარმოშობილი ბგერათრიგები. სხვაგვარად იყო საქმე მომღერალ-მგალობლების შემთხვევაში. სამგალობლო სკოლებში მოსწავლეები თავიდანვე ეჩვეოდნენ კილოში აზროვნებას და ეს მათ შესრულებულ სიმღერებზეც აისახებოდა. ძველ საქართველოში კილოში გალობის თეორიული საფუძვლის არსებობა, ავტორის აზრით, ეჭვს არ უნდა იწვვევდეს. მისი თქმით, ამ დონის სამგალობლო კულტურის ქვეყანაში შეუძლებელია არ ყოფილიყო მწობრი მუსიკალურ-თეორიული ბაზა, რომელზე დაყრდნობითაც იქმნებოდა თითოეული საგალობელი. სხვა თუ არაფერი, ამის მტკიცების უფლებად გამოდგება რვა ხმაზე გაწყობილი საგალობელთა რთული სისტემა. 

არტემ ერქომაიშვილისაგან ჩაწერილი წირვის წესი ”მრწამსიდან” იწყება. სამწუხაროდ, წირვაზე მანამდე სათქმელ საგალობლებს (შემოქმედის კილოდან) ჩვენამდე არ მოუღწევია. ამდენად, საინტერესო იყო ავტორის მიერ აღდგენილი შემოქმედის სკოლის ”მხოლოდშობილი”, რომელიც მან გელათის სკოლის ამავე საგალობლიდან გადმოაწყო შემოქმედის კილოზე. ასეთი გზით მალხაზ ერქვანიძემ აღადგინა და კრებულში შეიტანა შემოქმედის კილოს კიდევ ექვსი ნიმუში.
მალხაზ ერქვანიძის გარდა სიტყვით წარსდგნენ ნოდარ მამისაშვილი, ანზორ ერქომაიშვილი და რუსუდან წურწუმია. პრეზენტაციას უძღვებოდა ქალბატონი მანანა ანდრიაძე. გამომსვლებმა მადლობა გადაუხადეს ავტორს იმ შრომისათვის, რაც მან გასწია ევროპული მუსიკის გავლენით დაკარგულ-შელახული ქართული მუსიკალური წყობის აღსადგენად. აღინიშნა, რომ ეს მხოლოდ დასაწყისია, გამოსაკვლევი კიდევ ბევრია და რომ კვლევის წარმატებით გასაგრძელებლად საჭიროა თანამედროვე ტექნიკით აღჭურვილი აკუსტიკური ლაბორატორია.
დასასრულს ავტორმა მადლობა გადაუხადა დამსწრე საზოგადოებასა და ყველას, ვინც მას დაეხმარა აღნიშნული კვლევების წარმოებაში და წიგნის გამოცემაში.

 

 

მიხეილ მაჭავარიანი

www.alazani.ge, 2009

 
შემთხვევითები ილია ზაქაიძე - ვეფხისა და მოყმისა 2, ფაზისი - ხემხვაია, ოდილა - გაიხარა შენმა გულმა, აფხაზურები - სახუმარო, აფხაზურები - აზამატი 2, ბასიანი - მაყრული, იამბიკო - ჩარი რამა, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - მოხეური სიმღერა, შავნაბადა - საყვარლის ჯავრი, შავნაბადა - აფხაზური, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - ტირილი, - ალიფაშა, აფშილავები - დადიანური მოძახილი, შავნაბადა - ღვთისმშობელო ქალწულო, ქართული ხმები - ლილე, რიჰო - კოჯრე მახვში, აფხაზურები - ქალაქური მელოდიები, ქართული ხალხური მუსიკა (სვანეთი) - როსტომ ჭაბიკ (ჩანგით), ჰამლეტ გონაშვილი - გაფრინდი შავო მერცხალო, ოდილა - ჭონა გრძელი, ქართული ხალხური მუსიკა (სვანეთი) - შგარი და ლაშგარი , ანჩისხატის ტაძრის გუნდი (შემოქმედი - დ.პატარავას კილო) - ისპოლა, სახიობა - ვისაც რა უნდა უყვარდეს, არტემ ერქომაიშვილის საგალობლები - აღდგომის ანტიფონები, ძმები ერქომაიშვილები - ადესამ თქვა, ანჩისხატის ტაძრის გუნდი (სიმღერები) - იმერული ღიღინი, ქართული ხალხური მუსიკა (სამეგრელო) - ბედინერა 2, ქართული ხალხური მუსიკა (სვანეთი) - ნანაილა (ჭუნირით) , აფშილავები - მგზავრული, ლელა თათარაიძე - დაბადება, ივეტგრიმოს ექსპედიცია - შარშანდელსა ნაყანევსა , მზეთამზე - ნანაილა, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - ფშაური სიმღერა, კავსაძეები - გუშინ შვიდნი გურჯანელნი, ოდილა - ჩემი ვარდის კუკური, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - ოსიე, იამბიკო - ნანინა, ბორჯომის ფოლკლორული სიმპოზიუმი - ნანინა, გიგო ერქომაიშვილი - შობა შენი უხრწნელ არს, ლაშარი - ლეკური, მზეთამზე - ფერხისა, არტემ ერქომაიშვილის საგალობლები - წმ. ბარბარეს ტროპარი, ფაზისი - ჟამთა და წელთა, ჯოკია მეშველიანის გუნდი - ალილო, ვანო მჭედლიშვილის ანსამბლი - ჭონა, არტემ ერქომაიშვილის საგალობლები - ღირს არს და მართალ, არტემ ერქომაიშვილის საგალობლები - ქალწული დღეს არსებად, ბასიანი - თეშ იღბალი,
აფხაზეთი, ლეჩხუმი, ხევი, მესხეთ-ჯავახეთი, კახეთი, რაჭა, აჭარა, მთიულეთი, გურია, ქართლი, ფშავ-ხევსურეთი, ლაზეთი, ქალაქური, თიანეთი, იმერეთი, სამეგრელო, შავშეთი, სვანეთი,
ფოლკ-აფიშა
აფიშა ცარიელია
ძებნა



მოძებნე მხოლოდ:

მეზობლები
სუბარუს კლუბი
VINOGE.COM
მთვლელები
Created In Georgia, Tbilisi, 2006-2009 © GEORGIAN FOLKLORE მთავარი | ფორუმი | გალერეა Powered By GIORGI BERIKELASHVILI