Georgian Folklore
Georgian Folklore
მენიუ
ანსამბლები
ინდივიდუალური
კუთხეები
ძველი ჩანაწერები
პოეზია
სხვადასხვა
ჟურნალი
ფორუმი
გალერეა
ჩვენი საიტი
კონტაქტი
ჩვენ შესახებ
კოლეგები
JOIN US
ბმულები
  komisia corp
 

ინტერნეტ-ჟურნალი "ალაზანი"

"ქართული გალობა" - მეხუთე ტომი - თებერვალი, 2009 Add share!

11 თებერვალს, თბილისის სახელმწიფო კონსერვატორიაში გაიმართა კრებულ ”ქართული გალობის” V ტომის პრეზენტაცია. წიგნში შესული საგალობლები შეკრებილი და რედაქტირებულია ბატონ მალხაზ ერქვანიძის მიერ, რომელსაც არაერთი ადამიანი უწევდა თანადგომას.
ამ ტომში წარმოდგენილია იოანე ოქროპირის წირვის წესი, გელათის და შემოქმედის სკოლების ნიმუშები. პირველი ნაწილი − გელათი − ანტონ დუმბაძის, დიმიტრი ჭალაგანიძის, ივლიანე წერეთლის, რაჟდენ ხუნდაძის, ნესტორ კონტრიძის გადმოცემული და ფილიმონ ქორიძის მიერ ნოტებზე ჩაწერილ გამშვენებულ საგალობლებს მოიცავს. მეორე ნაწილში კი შემოქმედის სკოლის ნიმუშებია, რომელებიც არტემ ერქომაიშვილმა ჩაიწერა 1966 წელს. წიგნს თან ახლავს CD-ზე ჩაწერილი საგალობლები არტემ ერქომაიშვილის, მალხაზ ერქვანიძის შესრულებით. თავისთავად, ამ საგალობლების გამოცემას დიდი მნიშვნელობა აქვს, მაგრამ კიდევ უფრო მნიშვნელოვანია წიგნის წინასიტყვაობაა. აქ ავტორი ქართულ კილოურ სისტემას, ქართულ მუსიკალურ წყობას ეხება. პრეზენტაციაზეც სწორედ ამ საკითხზე იქნა ყურადღება გამახვილებული. ამას გარდა, წინასიტყვაობაში ისეთ საკითხებზეცაა საუბარი, როგორიცაა სწორი ინტონირება, სამ ხმაში აზროვნება, ქართული კილოური აზროვნების აღდგენა და სხვადასხვა სკოლებში არსებული დეფიციტის შევსება. 

ბატონმა მალხაზმა დამსწრე საზოგადოებას გააცნო მის მიერ მრავალწლიანი კვლევის შედეგად დადგენილი ქართული მუსიკალური წყობის კანონზომიერებანი. თვლასაჩინოებისთვის მან მსმენელთ შესთავაზა საეკლესიო საგალობლები და ხალხური სიმღერები საპატრიარქოსთან არსებული სალოტბარო სასწავლებლის სტუდენტთა შესრულებით. ერთი და იგივე სიმღერა თუ საგალობელი სრულდებოდა როგორც ტემპერაციაში, ისე ქართულ ბგერათწყობაში, რათა ყველას ცხადად შეეგრძნო განსხვავაება. წარმოდგენილი იყო საქართველოს სხვადასხვა კუთხიდის (გურია, იმერეთი, კახეთი, ხევსურეთი) სიმღერები, რითაც ავტორმა წარმოაჩინა ადრინდელ საქართველოში ერთიანი მუსიკალური წყობის არსებობა. თუმცა, მისივე თქმით, გალობის არმცოდნე გლეხების ნამღერში ზოგჯერ გვხვდებოდა ამ წყობისაგან განსხვავებული, შემხვევით წარმოშობილი ბგერათრიგები. სხვაგვარად იყო საქმე მომღერალ-მგალობლების შემთხვევაში. სამგალობლო სკოლებში მოსწავლეები თავიდანვე ეჩვეოდნენ კილოში აზროვნებას და ეს მათ შესრულებულ სიმღერებზეც აისახებოდა. ძველ საქართველოში კილოში გალობის თეორიული საფუძვლის არსებობა, ავტორის აზრით, ეჭვს არ უნდა იწვვევდეს. მისი თქმით, ამ დონის სამგალობლო კულტურის ქვეყანაში შეუძლებელია არ ყოფილიყო მწობრი მუსიკალურ-თეორიული ბაზა, რომელზე დაყრდნობითაც იქმნებოდა თითოეული საგალობელი. სხვა თუ არაფერი, ამის მტკიცების უფლებად გამოდგება რვა ხმაზე გაწყობილი საგალობელთა რთული სისტემა. 

არტემ ერქომაიშვილისაგან ჩაწერილი წირვის წესი ”მრწამსიდან” იწყება. სამწუხაროდ, წირვაზე მანამდე სათქმელ საგალობლებს (შემოქმედის კილოდან) ჩვენამდე არ მოუღწევია. ამდენად, საინტერესო იყო ავტორის მიერ აღდგენილი შემოქმედის სკოლის ”მხოლოდშობილი”, რომელიც მან გელათის სკოლის ამავე საგალობლიდან გადმოაწყო შემოქმედის კილოზე. ასეთი გზით მალხაზ ერქვანიძემ აღადგინა და კრებულში შეიტანა შემოქმედის კილოს კიდევ ექვსი ნიმუში.
მალხაზ ერქვანიძის გარდა სიტყვით წარსდგნენ ნოდარ მამისაშვილი, ანზორ ერქომაიშვილი და რუსუდან წურწუმია. პრეზენტაციას უძღვებოდა ქალბატონი მანანა ანდრიაძე. გამომსვლებმა მადლობა გადაუხადეს ავტორს იმ შრომისათვის, რაც მან გასწია ევროპული მუსიკის გავლენით დაკარგულ-შელახული ქართული მუსიკალური წყობის აღსადგენად. აღინიშნა, რომ ეს მხოლოდ დასაწყისია, გამოსაკვლევი კიდევ ბევრია და რომ კვლევის წარმატებით გასაგრძელებლად საჭიროა თანამედროვე ტექნიკით აღჭურვილი აკუსტიკური ლაბორატორია.
დასასრულს ავტორმა მადლობა გადაუხადა დამსწრე საზოგადოებასა და ყველას, ვინც მას დაეხმარა აღნიშნული კვლევების წარმოებაში და წიგნის გამოცემაში.

 

 

მიხეილ მაჭავარიანი

www.alazani.ge, 2009

 
შემთხვევითები ვარლამ სმონიშვილი - ხასანბეგურა, ჯოკია მეშველიანის გუნდი - ყანსავ ყიფიანე, ფაზისი - ღმერთი უფალი, ანჩისხატის ტაძრის გუნდი (გელათის სკოლა) - ზეგარდამო განწმედილ იქმენ (კ.), რუსთავი - მივალ გურიაში, მთიები - ნაი ნაი, დედას ლევანა - მრავალჟამიერ, აფშილავები - აღდგომასა შენსა, ვანო მჭედლიშვილის ანსამბლი - ზამთარი, შვიდკაცა - დედოფლის სიმღერა, სანავარდო - აგიდელი, არტემ ერქომაიშვილის საგალობლები - მთასა ზედა, ფესვები - სვანური ფერხული, შავნაბადა - ძველებური მეგრული მაყრული, ოდილა - სახუმარო, ანჩისხატის ტაძრის გუნდი (გელათის სკოლა) - თანა დაუსაბამოსა (კ.), სიხარულიძეების ტრიო - მოკლე კალოს ხელხვავი, სათანაო - იმერული ჭონა, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - სამაია, აფხაზურები - მელოდიები აჭარპანზე, ანჩისხატის ტაძრის გუნდი (სიმღერები) - ჩვენ მშვიდობა 2, აქვსენტი მეგრელიძე - ქალმა სთქვა, ანჩისხატის ტაძრის გუნდი (გელათის სკოლა) - მთასა ზედა (კ.), ქართული ხალხური მუსიკა (სვანეთი) - ზარი ბალსქვემოური , კერია - სადამ, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - ფერხისული 2, ფაზისი - ზამთარი, მზეთამზე - ხევსურული სახუმარო, პოლიკარპე ხუბულავა - რკინაშ ხოჯი, ვლადიმერ ბერძენიშვილი - ჩვენ მშვიდობა , კერია - დევდარიანის შაირი, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - ლომისური 2, კერია - ქალმა სთქვა, შალვა ასლანიშვილია კოლექცია - ზრუნი, ქართული ხალხური მუსიკა (სვანეთი) - მგზავრული , აფხაზურები - ნანიყკარა, ფაზისი - ლეჩხუმური მაყრული, ქართული ხალხური მუსიკა (სვანეთი) - გა , პოლიკარპე ხუბულავა - ჭიჭე ტურა, ფაზისი - შენ გიგალობ, შვიდკაცა - ალიფაშა, ქართული ხალხური მუსიკა (სამეგრელო) - ოდოია, თამარ მამალაძის კოლექცია - კალოსპირული, რუსთავი - მეგრული ალილო, ანჩისხატის ტაძრის გუნდი (სიმღერები) - შაშვი კაკაბი, მარო თარხნიშვილის გუნდი - ძმაო რა სჯობდა ძმობასა, კერია - ძმაო რა სჯობდა ძმობასა, არტემ ერქომაიშვილის საგალობლები - სიტყვისა ღვთისა, ქართული ხმები - დღეს საღვთომან მადლმან,
ლაზეთი, ლეჩხუმი, გურია, თიანეთი, მთიულეთი, აჭარა, კახეთი, ფშავ-ხევსურეთი, რაჭა, მესხეთ-ჯავახეთი, სვანეთი, სამეგრელო, აფხაზეთი, ქართლი, ქალაქური, შავშეთი, ხევი, თუშეთი,
ფოლკ-აფიშა
აფიშა ცარიელია
ძებნა



მოძებნე მხოლოდ:

მეზობლები
სუბარუს კლუბი
VINOGE.COM
მთვლელები
Created In Georgia, Tbilisi, 2006-2009 © GEORGIAN FOLKLORE მთავარი | ფორუმი | გალერეა Powered By GIORGI BERIKELASHVILI